Ostroga piętowa jest jedną z najczęstszych przyczyn występowania dolegliwości bólowych w obrębie stopy. Według specjalistów statystyki mówią, że cierpi na nią jedna na cztery osoby. Oznacza to, że każdy z nas w dość wysokim stopniu narażony jest na to, że ostroga piętowa stanie się któregoś dnia jego problemem.
Jednak czy wiemy czym w ogóle jest ostroga piętowa?
Sama ostroga piętowa jest to zmiana zwyrodnieniowa wyrostka przyśrodkowego guza piętowego kości piętowej, który jest najbardziej wystającą strukturą na tej kości. Na nim powstaje haczykowate wyrośle, którym właśnie jest ostroga piętowa. Jednak wbrew ogólnej opinii sama narośl nie daje objawów bólowych.
Jeżeli nie ostroga, to w takim razie co boli?
Do guza piętowego przyczepia się duża, łącznotkankowa struktura, którą jest rozcięgno podeszwowe. Biegnie ono dalej w stronę palców, rozdzielając się na 5 pasm i przyczepiając u podstawy każdego z nich. Odgrywa ono zasadniczą rolę dla czynnościowej stabilizacji stopy w czasie chodu i biegu, tworząc podporę dla łuku podłużnego stopy. W środku fazy podparcia pomaga utrzymać stopę w pozycji neutralnej, zaś w fazie odbicia umożliwia zachowanie ustawienia supinacyjnego stóp.
W miejscu, gdzie rozcięgno przyczepia się do zdeformowanego guza piętowego powstaje stan zapalny, który jest wynikiem ciągłego drażnienia tego przyczepu. Podczas każdego kroku, rozcięgno podeszwowe ulega rozciąganiu, przez co pociąga za podrażniony przyczep wywołując ból.
Kiedy dochodzi do wywołania dolegliwości bólowych?
Przy nadmiernej pronacji stopy, tzn. przy obniżeniu sklepienia podłużnego (płaskostopie), rozcięgno podczas fazy obciążenia i odbicia podlega przeciążeniom, które mogą spowodować entezopatię. Przeciążenie wysokiego sklepienia podłużnego (jak w stopie wydrążonej – osoby z wysokim podbiciem) może również wywoływać stan zapalny przy przyczepie.
Kto narażony jest na pojawienie się ostrogi piętowej?
Pierwszą grupą osób narażonych na wystąpienie objawów bólowych są sportowcy, a zwłaszcza osoby uprawiające bieganie. Przyczyną tego może być źle dopasowane obuwie. Bardzo istotną kwestią jest dobranie do obuwia sportowego odpowiedniej wkładki ortopedycznej, zaprojektowanej indywidualnie do konkretnego typu stopy (stopa pronująca/ stopa supinująca/ stopa neutralna). Warto także zwrócić uwagę na podeszwę samego buta. But biegowy ma delikatnie uniesioną pod piętą podeszwę, wykonaną z gęstego materiału, która jest giętka w odpowiednim miejscu i sztywna w innym, co pozwala na prawidłową pracę stopy i zapewnia optymalną amortyzację w trakcie biegu. Podeszwa ułatwia odbicie, zabezpiecza przed poślizgami i jest trwalsza niż w butach innego typu. Wszelkie halówki, buty do koszykówki czy ogólne "buty sportowe" nigdy nie będą tak dobre jak te, przeznczone specjalnie do biegania. Przyczyną powstawania ostrogi piętowej i entezopatii rozcięgna podeszwowego u sportowców może być również nieprawidłowo wyleczona kontuzja, powodująca koślawienie stopy. Powoduje to większy nacisk na przyśrodkową stronę guza piętowego kości piętowej, wypłaszczenie podłużnego łuku stopy, a w następstwie nadmierne rozciągnięcie rozcięgna podeszwowego, co prowadzi do powtarzających się przeciążeń wywołujących stan zapalny.
U osób nie uprawiających sportu choroba występuje zazwyczaj między 45 a 60 rokiem życia. Szczególnie narażone są osoby wykonujące zawody wymagające długotrwałego stania, a także osoby otyłe oraz z niewydolnością układu żylnego. Kolejną grupą narażoną na powstanie ostrogi są kobiety chodzące w butach na wysokim obcasie, a zwłaszcza tych źle wyprofilowanych i twardych. Prawidłowa podeszwa w butach na obcasie powinna być wypłaszczona pod pięta, tak by obciążenie równomiernie się rozkładało (b).
Jak pozbyć się ostrogi piętowej raz na zawsze?
Jak już wspomnieliśmy w akapitach powyżej sama ostroga piętowa nie daje dolegliwości bólowych, a więc skupianie się na jej zniwelowaniu jest bezcelowe. Niestety wielu lekarzy specjalistów skupia się właśnie na niej w procesie leczenia, zlecając pacjentom np. zakup sylikonowych podpiętek, co jedynie wzmaga dolegliwości bólowe drażniąc zainfekowane miejsce jeszcze bardziej przy każdym kroku. Niestety maści przeciwbólowe i przeciwzapalne także nie rozwiążą problemu, lecz w najlepszym przypadku uciszą nieznacznie objawy.
Najskuteczniejszą metodą walki z ostrogami jest terapia falą uderzeniową. Fala uderzeniowa poprzez drgania wytwarzane w tkance „rozbija” powstałe zwapnienia w obrębie przyczepu rozcięgna podeszwowego. Aby skutek terapii był jeszcze lepszy, a ostrogi nigdy więcej nie zawitały w naszym życiu, należy także popracować nad samym rozcięgnem. Głównym celem będzie uelastycznienie go poprzez masaż poprzeczny oraz wzmocnienie specjalistycznymi ćwiczeniami, w celu odtworzenia podłużnego łuku stopy. Dobrze jest uzupełnić terapię poprzez odpowiednią aplikację plastra Kinesiology Tape, który będzie miał za zadanie utrzymać jej efekty i stymulować stopę do odpowiedniego ułożenia. Jednak w niektórych przypadkach sam Taping może okazać się niewystarczający, należy więc zaopatrzyć się w odpowiednie wkładki ortopedyczne do obuwia, zaprojektowane indywidualnie do naszej stopy przez podologa, który wykonał dokładne pomiary stopy. Wkładki zmienią delikatnie biomechanikę kończyny, dzięki czemu przesunie się punkt maksymalnego obciążenia stopy, który do tej pory znajdował się w miejscu występowania ostrogi. Dzięki temu miejsce bolesne nie będzie drażnione w tak znacznym stopniu.
Nie czekaj więc na to, aż ból będzie nie do zniesienia, a każdy stawiany krok, będzie odczuwalny jak chodzenie po rozżarzonych kamieniach, zgłoś się do nas, a my dołożymy wszelkich starań, aby pozbyć się Twojego problemu raz na zawsze!